پشم سنگ یا پشم مواد معدنی Rock wool/Mineral Wool الیافی است که با چرخش مواد مذاب معدنی یا سنگی مانند سرامیک و مواد گدازه ای تشکیل می شود. مواد گدازه ای که از آن نام میبریم سنگ بازالت است که زیر مجموعه گدازه های آتش فشانی است. در ادامه راجع به خواص پشم سنگ چیست و موارد دیگر توضیح می دهیم.
کاربردهای این محصول شامل عایق حرارتی، ایزولاسیون وعایق صوتی است. این محصول مقاومت بالایی در برابر حرارت داشته و عایق بسیار قوی می باشد. شکل این محصول سبب به دام انداختین مولکول های هوا می شود که به عایق بندی صوتی و حرارتی منجر می شود.
پشم معدنی به عنوان الیاف معدنی، الیاف کتان و فیبر معدنی نیز شناخته می شود. محصولات تولیدی شامل پشم سنگ و پشم گدازه است. در اروپا این الیاف را با پشم شیشه مخلوط کرده و به همراه فیبر سرامیک محصولی خاص می سازند.
تاریخچه پشم سنگ
الیاف مواد گدازه ای برای اولین بار در ولز توسط ادوارد پاری ساخته شد. ظاهرا در آن زمان برای بستن این الیاف و پختن آن کار مناسبی انجام نمی شد و سبب می شد این الیاف با کوچکترین نسیمی در هوا معلق شوند. این امر آزار دهنده بود و در نهایت منجر به توقف کار گردید. روش ساخت پشم مواد معدنی برای اولین بار درسال 1870 توسط جان پلیر در آمریکا ثبت اختراع شد. نخستین تولید تجاری این محصول به سال 1871 اوزابروک آلمان انجام گردید.
فرآیند تولید به شکل وزش باد شدید در جریان مواد گدازه ای آهن مانند آنچه به صورت طبیعی در یک آتشفشان اتفاق می افتد بود.
یک مهندس شیمی به نام چالز کوریون هال در سال 1897 فناوری جدیدی برای تبدیل سنگ مذاب به الیاف اختراع کرده و صنعت عایق پشم مواد معدنی در آمریکا آغاز به کار کرد.
اولین پشم مواد معدنی برای استفاده در درجه حرارت بالا در سال 1942 در آمریکا اختراع شد. این محصول تا سال 1953 از نظر تجاری قابل تولید نبود. در دهه 1970 و 80 اشکال متنوع تری تولید گشت و پیشرفت قابل توجهی در این صنعت به وجود آورد. در ساخت ساندویچ پانل نیز این ماده پر کاربرد است.
موارد استفاده پشم سنگ چیست
اگرچه الیاف در حالت عادی گرما را به خوبی هدایت می کنند، اما در هنگام تبدیل به رول و تخته توانایی آنها برای تقسیم هوا باعث می شود آنها عایق های عالی و جذب کننده صدا باشند. الیاف در برابر اثرات آتش سوزی كاملاً ایمن نیستد ، اما مقاومت پشم مواد معدنی و شیشه در برابر آتش وخاصیت سنگ و الیاف سرامیك باعث شده تا به پرکاربردترین محصول برای استفاده در موارد ساختمانی تبدیل شوند.
استفاده از این ماده برای عایق بندی دیوار سوله و ساختمان، پوشش سقف سوله و اماکن و موارد دیگر در برابر حریق و صدا بسیار است. از محصولاتی که از این ماده در خود استفاده می کند ساندویچ پانل است. ساندویچ پانل از مواد عایق در لایه میانی استفاده می کند که پشم سنگ نیز در بین آنها می باشد.
روش ساخت پشم سنگ
پشم سنگ محصولی از کوره سنگ مذاب در دمای حدود 1600 درجه سانتیگراد است که از در آن جریانی از هوا یا بخار دمیده می شود. تکنیک های پیشرفته تر تولید مبتنی بر چرخاندن سنگ مذاب در دستگاه گریز از مرکز سریع است که تقریباً مانند فرآیند تولید پشمک می باشد. محصول نهایی توده ای از الیاف ریز و در هم تنیده با قطر معمولی 2 تا 6 میکرومتر است. پشم مواد معدنی ممکن است حاوی چسب، معمولا مقداری ترپلیمر و روغن برای کاهش گرد و غبار باشد.
پشم معدنی با درجه حرارت بالا چیست
پشم معدنی با درجه حرارت بالا نوعی از پشم سنگ های معدنی است که برای استفاده به عنوان عایق در درجه حرارت بالا ایجاد می شود و معمولاً در برابر درجه حرارت بالاتر از 1000 درجه سانتیگراد مقاوم است. این نوع عایق معمولاً در کوره های صنعتی و ریخته گری ها مورد استفاده قرار می گیرد. از آنجا که پشم معدنی با دمای بالا برای تولید بسیار پرهزینه است و به طور همگانی در دسترس نیست، تقریباً به طور انحصاری در برنامه ها و فرآیندهای صنعتی با درجه حرارت بالا استفاده می شود.
انواع پشم سنگ
انواع مختلفی از پشم های معدنی با دمای بالا ساخته شده و از انواع مختلف مواد معدنی تشکیل می شوند. مواد معدنی مختلف منجر به خاصیت های متنوع در پشم سنگ و درجه حرارت می شوند.
از لحاظ شکل این محصول به سه دسته تقسیم می شود.
- پشم سنگ پتویی
- پشم سنگ پانلی
- پشم سنگ تخته ای
از نظر خواص نیز تقسیم بندی در این محصول وجود دارد.
- براساس درجه حرارت قابل تحمل
- دانسیته (تراکم پشم در هر متر مکعب)
- ضخامت
- ابعاد شامل طول و عرض
- روکش آلومینیوم یا ساده
- روش ساخت پشم سنگ
خواص پشم سنگ چیست
پشم سنگ به دلیل خواص خوبی که دارد بسیار پر کاربرد است. برای عایق بندی صوتی و حرارتی یکی از انتخاب های مناسب همین محصول است. در ذیل چند مورد از خواص پشم سنگ چیست را ذکر می کنیم.
- مقاوم در برابر آتش: این محصول در برابر حرارت تا 850 درجه سانتیگراد مقاومت می کند. همین ویژگی کاربرد آن را در دیوار های مقاوم در برابر حریق و درب ضد آتش افزایش داده است.
- مقاوم در برابر رطوبت: پشم مواد معدنی آب را به خود جذب نمی کند. این امر سبب می شود تا این محصول دافع آب باشد. این ویژگی سبب شده به عنوان عایق لوله و قسمت های تاسیساتی ساختمان کاربرد خوبی داشته باشد.
- هماهنگی با سایر مصالح: این محصول با دیگر مصالح ساختمانی تداخل نداشته و می تواند با آنها هماهنگ شود. منظور از تداخل اثرات مخرب روی سایر مصالح می باشد.
- عایق صوتی: اصلی ترین ویژگی پشم مواد معدنی عایق بودن آن است. این محصول عایق صوتی بسیار خوبی بوده و در دیوار های آکوستیک عملکرد مناسبی از خود نشان می دهد.
- عایق حرارتی: همانطور که گفته شد عایق بودن امتیاز بزرگ این ماده است. با استفاده از آن در دیوار و سقف سبب کاهش هدر رفت انرژی و کاهش هزینه می شویم.
- وزن کم: پشم سنگ سبک است. سبکی در سازه از اهمیت بالایی برخوردار است. کاهش وزن سازه برابر با کاهش هزینه فونداسیون و ستون و سایر موارد می شود.
- مقاوم در برابر جانوران: برخی از مصالح مانند چوب برای حشرات و جانوران موذی جذابیت دارد و به خوردن و جویدن آن مشغول می شوند. این محصول قابل خوردن و جویدن برای این موجودات نیست.