پرش به محتوا

جرثقیل سقفی

جرثقیل سقفی یکی از انواع جرثقیل است که برای جابجایی بار در سوله و سالن های بزرگ به صورت دائم نصب می شود. جرثقیل در مدل های مختلفی مانند یک پل و دو پل ساخته شده و در جهت های گوناگون حرکت می کند.

جرثقیل سقفی از قسمت های مختلفی تشکیل شده است که در هماهنگی با هم به جابجایی بار مشغول می شوند. در ذیل تمامی این قطعات را به همراه عکس شرح می دهیم.

در ادامه انواع آن و ساخت و کاربری های مختلف را مورد بررسی قرار داده تا با داشتن اطلاعات کامل در انتخاب نوع مناسب دچار مشکل نشوید.

جرثقیل سقفی

جرثقیل سقفی چیست؟

جرثقیل سقفی چیست؟

جرثقیل سقفی Overhead Crane ماشین یا قطعه ای است که به شما امکان جابجایی مواد و قطعات سنگین را از یک نقطه به نقطه دیگر و به طور دقیق می دهد. از آنجایی که هر جرثقیل طراحی و کاربری خود را دارد برای تعریف جرثقیل سقفی چیست تعریفی که بشود همه جرثقیل ها را را پوشش دهد نمی شود پیدا کرد. اما در کل به عبارت ساده جرثقیل سقفی برای انتقال و جابجایی وسایل سنگین در سوله و سالن و انبار مکان های مشخص می باشد.

روند کار بدین شکل است که جرثقیل در بالای جسم سنگین قرار گرفته و با کمک قلاب و وسایل نگهدارنده وسیله را بلند می کند. سپس جرثقیل بر روی ریل هایی که به همین منظور تعبیه شده شروع به حرکت می کند تا به محل تخلیه برسد. در آنجا بار بر روی زمین قرار گرفته قلاب از آن جدا می شود.

توجه داشته باشید جرثقیل دارای وزن زیادی است که وزن باری که بلند می کند نیز به آن اضافه می شود. لذا سوله و سازه باید تحمل این وزن را داشته باشد.

کاربردهای جرثقیل سقفی

جرثقیل سقفی در انواع مختلفی طراحی و ساخته می شوند. قطعات مختلفی را می توان بر روی آن طراحی و نصب کرد تا کارآیی آن را بهبود ببخشد. چند تا از کاربرد های این وسیله عبارت اند از:

  • بارگیری و تخلیه وسایل سنگین از کامیون و وسایل حمل و نقل بار
  • جابجایی مواد در اطراف یک نقطه و سوله با کارآیی بسیار بیشتر از وسایلی مانند یدک کش یا نیروی انسانی
  • بیرون کشیدن مهره و میخ از ماشین های پرس که در کارخانه استفاده می شود.
  • تغذیه دستگاه ها بوسیله مواد اولیه در مراکز تولیدی و سوله
  • جابجایی قطعات به شکل صحیح و کنترل شده در خطوط مونتاژ
  • جابجایی کانتینر ها در اطراف کشتی ها و مراکز حمل و نقل
  • انتقال وسایل سنگین در سوله انبار
کاربردهای جرثقیل سقفی
کابل کنترل
بلند کردن با زنجیر

استفاده از جرثقیل چه مزایایی دارد

علاوه بر ساده کردن مواردی که در کاربرد های جرثقیل سقفی برای ساده تر شدن کار ذکر شد مواردی که ذکر شد این ماشین برای مجموعه های بزرگ دو مزیت بزرگ دارد که آنها را به سمت استفاده از این وسیله می برد.

  • افزایش بهره وری: کارآیی جرثقیل های سقفی به نسبت استفاده از گروهی از کارگران یا موتور بکسل برای بلند کردن و جابجایی وسایل چندین برابر سریعتر است. تصور کنید که یک انبار، آسیاب، کارخانه و سوله میتواند با کمک این وسیله برای خودکار کردن بلند نمودن اجسام و انتقال و تخلیه آن میتواند روند کار خود را ساده و سریع تر کند.
  • ایمنی: یکی دیگر از مزایای نصب جرثقیل سقفی در یک کارخانه تولیدی، خط مونتاژ یا انبار افزایش امنیت است. جرثقیل ها می توانند برای بلند کردن و جابجایی مواد در محیط های آلوده و سخت استفاده شوند. همچنین برای بلند کردن مواد خورنده و خطرناک مانند فلزات داغ و مواد شیمیایی و سنگین به کمک مجموعه ها می آیند. در یک ایستگاه کاری کارگران می توانند اجسام سنگین را کنترل شده و بدون آسیب دیدن خودشان یا وسایل مورد انتقال جابجا کنند.

مزایای دیگر استفاده از سیستم جرثقیل سقفی شامل موارد زیر است:

  • کاهش حوادث غیر مترقبه در محل کار و سوله
  • کاهش آسیب رسیدن به محصول و مواد و وسایل جابجا شونده
  • بهبود یافتن سیستم گردش کار
  • هزینه کمتر
  • کاهش خطرات زیست محیطی که بر اثر حمل نا صحیح بوجود می آید.
مزایای استفاده از جرثقیل سقفی

اجزای جرثقیل سقفی

یک جرثقیل سقفی از قطعات متعددی تشکیل شده است تا در نهایت جابجایی اقلام را بتواند به شکل بهینه برای ما انجام دهد. در ادامه این قطعات را به همراه تصویر و تاثیر آنها بر عملکرد جرثقیل سقفی برای شما شرح می دهیم.

  • قلاب Hook: بار برداشته شده با استفاده از قلابی به بالابر متصل می شود بلند می شود.
  • بالابر Hoist: چیزی است که سبب بلند کردن و نگهداشتن، بالا بردن و پایین آوردن را با کمک سیم و زنجیر و طناب انجام می دهد. بلند کننده می تواند به صورت دستی ( با دست )، بوسیله برق یا هوای فشرده ( پنوماتیک ) قدرت بگیرد.
  • واگن Trolley: واگن برقی وظیفه پشتیبانی از بالابر را دارد. این وسیله به شکل افقی در امتداد پل جرثقیل حرکت می کند. برای در موقعیت قرار دادن قلاب و بالابر قبل از بلند کردن یا پایین آمدن بار استفاده می شود. این وسیله در دو حالت تنظیم می شود.
       حرکت پایین Under Running: چرخ های واگن روی پایین فلنج تیر جرثقیل حرکت می کند.
       حرکت بالا Top Running: چرخ های واگن بر روی ریل فیکس شده روی تیر جرثقیل حرکت می کند. این سیستم بیشتر در تردد دوتایی دیده می شود.
  • پل Bridge: تیر باربرکه طول و عرض ساختمان را طی می کند. این قطعه جزو ساختار اولیه جرثقیل سقفی بوده و که ریل ها را به هم متصل می کند. بالابر را به جلو و عقب با استفاده از واگن انجام می دهد. یک پل را می توان از یک یا دو تیر ساخت که به عنوان یک پل و دو پل شناخته می شود. تیر ها می توانند با استیل نورد شده ساخته شوند یا می توان با جوش دادن تیر ها به جعبه فولادی ساخته شود.
  • باند حرکت Runway: مسیری که پل جرثقیل برای انتقال به بالا و پایین استفاده می شود. این قسمت بخشی از ساختمان است. به ازای هر جرثقیل سقفی دو عدد Runway موجود است.
  • ریل باند حرکت RUNWAY RAIL OR TRACKS: ریل که توسط ران وی پشتیبانی می شود جایی است که جرثقیل حرکت می کند. جرثقیل های پر قدرت معمولا روی ریل های ASCE حرکت می کند. جرثقیل های پایه زمینی میتوانند از یک ریل روی زمین استفاده کنند و جرثقیل روی آن حرکت کند.
  • بارکش انتهایی End Trucks: این قطعات در انتهای پل ها قرار دارند، پل را به بالا و پایین ران وی حرکت می دهند. این قطعات از چند چرخ برای حرکت روی مسیر حرکت استفاده می کنند. هر بارکش با توجه به نوع جرثقیل می تواند ۲، ۴ یا ۸ چرخ داشته باشد.
  • ضربه گیر Bumpers: طراحی ضربه گیر ها به گونه ای است که انرژی جرثقیل را جذب و ضربه را کاهش دهند. جرثقیل به شکل کنترل شده حرکت کرده و رمانی که به انتهای مسیر برسد نیروی آن را به حداقل می رساند. ضربه گیر می تواند به پل، واگن برقی یا استاپ مسیر حرکت متصل شود.
  • کنترل Controls: کنترل به صورت یک صفحه روی جرثقیل یا بالابر نصب می شوند و ریموت کنترل راه دور یا آویزی به اپراتور اجازه می دهد جرثقیل را کنترل کند. کنترل ها موتور بالابر و حرکت جرثقیل را فرمان دهی می کنند. کنترل ها به طور معمول در یک صفحه روی جرثقیل یا بالابر نصب می شوند و کنسول رادیویی آویز یا از راه دور به اپراتور اجازه می دهد تا جرثقیل را اجرا کند. کنترل ها می توانند از دستگاه های با فرانس متغیر VFD استفاده کرده و سرعت و هدایت را دقیق را کنترل نمایند.
  • برق رسانی ELECTRIFICATION: نوار های هادی عایق و ایزوله با سیستم festoon (کابل های مسطح) نیرو را از ساختمان به جرثقیل منتقل می کنند.
اجزای جرثقیل سقفی

انواع جرثقیل سقفی

جرثقیل های سقفی در اندازه ها، شکل ها و ظرفیت های مختلف وجود دارند و انتخاب مناسب نوع جرثقیل سقفی برای ساده سازی فراّیند تولید و مصرف شما ضروری است. برای مشخص کردن نوع مناسب توجه فرمایید یک جرثقیل مشخص همه کاره وجود ندارد و باید بر اساس نیاز خود به موارد زیر توجه کنید:

  • حرکت و ساختار جرثقیل
  • وزن و نوع موادی که قرار است جابجا شوند
  • محل نصب جرثقیل – محوطه داخلی هستند یا خارجی
  • ظرفیت مورد نیاز
  • هر چند وقت یکبار از جرثقیل استفاده می شود
  • طول یا دهانه جرثقیل

جرثقیل پل دار

جرثقیل پل دار نوعی از جرثقیل سقفی است که توسط ساختار سازه و سوله پشتیبانی می شود دارای دو مسیر حرکت ساخته شده در سازه و سوله می باشد. یک یا دو تیر که پل نامیده می شود جرثقیل را به عقب و جلو مسیر حرکت می دهد. واگن و بالابر همراه با پل در طول مسیر حرکت می کنند. واگن به اپراتور اجازه می دهد که موقعیت بالابر و قلاب را تنظیم کند.

این جرثقیل ها دارای پیکر بندی های مختلفی مانند طراحی شده با یک تیر یا دو تیر هستند. واگن و بالابر می توانند برای Top-Running یا Underhung طراحی شوند. این امر بسته به ساختار سوله و موادی که قرار است جابجا شوند دارند.

انواع جرثقیل پل دار

جرثقیل سقفی تک پل Single Girder

در این جرثقیل از یک تیر برای پل استفاده می شود که از هر طرف توسط یک بارکش نهایی پشتیبانی می شود. واگن و بالابر به صورت Underhung هستند به این معنی که روی فلنج پایین تیر تکی حرکت می کنند. جرثقیل تک تیر به دلایل زیر قیمت پایینتری دارد.

  • کاهش هزینه های حمل و نقل
  • نصب سریع تر
  • طراحی آسان تر واگن و بالابر
  • تیر های سبک تر باند حرکت
تک پل

جرثقیل سقفی دو پل Double Girder

در این مدل دو عدد تیر پل را تشکیل می دهد و از هر طرف توسط کشنده انتهایی پشتیبانی می شود. واگن و بالابر نصب شده روی ریل در بالا یا پایین آویز های پل اجرا می شود. جرثقیل های دو قلاب برای مواد سنگین تر و دهانه های بزرگ تر توصیه می شود.
جرثقیل های پل بر اساس نوع خدمت، ظرفیت حمل و محیط نصب به دو دسته تقسیم می شود. اصطلاحات معمول در مورد دو نوع جرثقیل پردازش و ماژولار هستند.

در این مدل دو عدد تیر پل را تشکیل می دهد و از هر طرف توسط کشنده انتهایی پشتیبانی می شود. واگن و بالابر نصب شده روی ریل در بالا یا پایین آویز های پل اجرا می شود. جرثقیل های دو قلاب برای مواد سنگین تر و دهانه های بزرگ تر توصیه می شود.
جرثقیل های پل بر اساس نوع خدمت، ظرفیت حمل و محیط نصب به دو دسته تقسیم می شود. اصطلاحات معمول در مورد دو نوع جرثقیل پردازش و ماژولار هستند.

دو پل

جرثقیل پردازش Process Cranes

جرثقیل پردازشی برای مصارف خاص ساخته شده است و این مدل های جرثقیل برای حمل سنگین ( جرثقیل های کلاس D، E و F) در حالت کار ثابت یا تقریبا ثابت هستند. این جرثقیل ها به طور معمول دو سرعته کار می کنند و دارای طراحی مهندسی برای آسانسور های ظرفیت بالا و انجام متعدد کار طراحی می شود. جرثقیل های پردازشی در اماکنی مانند مونتاژ خودرو، کارخانه فولاد، محوطه کانتینر، کارخانه الوار و سوله های بزرگ پیدا کنید.

جرثقیل ماژولار Modular Cranes

جرثقیل ماژولار عموما برای صنایع تولیدی کوچک، سوله کوچک تر یا ماشین آلات وجود دارند و طرحی متشکل از پایه بلند تر، چرخ دستی و پل را تشکیل می دهند. این نوع جرثقیل راه حل مقرون به صرفه و اقتصادی برای جابجایی موارد از طریق یک مرکز هستند. روی این دستگاه زنگ و سوت و لوازم اضافی وجود ندارد. این جرثقیل ها کلاس C هستند و حدود ۴۰% ظرفیت مورد استفاده قرار می گیرند. با مهندسی بیشتر می شود این نوع جرثقیل را در کلاس D نیز استفاده کرد.

جرثقیل پایه دار GANTRY CRANES

جرثقیل پایه دار مشابه جرثقیل پل کار می کند با این تفاوت که جای حرکت روی لاند حرکت از پایه نگهدار برای نگهداری پل، واگن و بالابر استفاده می کند. پایه های جرثقیل روی ریل های ثابت متصل شده به زمین یا سقف حرکت می کند.

جرثقیل پایه دار جایی استفاده می شود که امکان استفاده از باند حرکت وجود ندارد. این مورد بیشتر در محیط های باز و جایی که امان نصب تیر و ستون وجود ندارد یا ممکن است برای تیر موجود استفاده شود. جرثقیل پایه ای بیشتر در اسکله ها، راه آهن و پروژه های محیط های باز دیده می شود. در اماکنی مانند کارخانه فولاد که استفاده از اتاق بالا ممکن است مشکل ساز شود نیز دیده می شود.

جرثقیل پایه دار
جرثقیل سوله متحرک

جرثقیل تک ریل MONORAIL CRANES

بیشترین کاربرد این جرثقیل در خطوط مونتاژ و تولید است. این مدل از یک واگن برای حمل بالابر در یک مسیر تکی استفاده می کند. واگن برای اتصال یک تیر و باند در مسیر صاف در پایین تیر استفاده می کنند. این نوع جرثقیل مواد را به شکل عقب و جلو در یک خط مستقیم جابجا می کنند یا می توانند برای حرکت در یک مسیر منحنی با شاخه گذاری طراحی شوند. جرثقیل های تک ریل برای بالابر هایی طراحی شده اند که نیازی به حرکت واگن به شکل جانبی ندارند که توسط این پل در یک جرثقیل سبک توسط پل فراهم می شود.

جرثقیل لبه JIB CRANES

جرثقیل لبه با اشکال گوناگون و مختلف وجود دارد ولی با باند حرکت یا کشنده مجهز نمی شود. این ها می توانند به صورت تکی یا ستون wall Mount باشند و مدل های متنوعی از ظرفیت و ارتفاع را فراهم می سازند. این مدل جرثقیل در خصوص کاهش استفاده از فضا به کمک ما می آیند و برای کارهایی مانند مانور و جابجایی وسایل مونتاژ در یک منطقه کوچک ایده آل هستند. آنها به طور معمول می توانند ۱۸۰ الی ۳۶۰ درجه چرخش ارایه کنند و حتی مدل های کوچک تا چند تن را می توانند بلند کنند.

جرثقیل های جیب ، صرفه جویی در فضا ، اقتصادی هستند و برای کارهایی مانند مانور دادن یا جابجایی وسایل برای مونتاژ در یک منطقه کوچک ایده آل هستند. آنها به طور معمول می توانند ۱۸۰-۳۶۰ درجه چرخش ارائه دهند ، و حتی موارد کوچک نیز می توانند چندین تن مواد را بلند کنند.