پرش به محتوا

سوله سردخانه

سوله سردخانه برای نگهداری طولانی مدت مواد غذایی ساخته می شوند. مواد غذایی فساد پذیر هستند. بدین معنی که بسته به نوع مواد غذایی بعد از یک یا چند روز قابل خوردن نیستند و فاسد می شوند. دلیل فساد مواد غذایی انواع میکروب، باکتری، کپک و سایر موجودات ذره بینی هستند که غذا را مصرف کرده و تولید سم می کنند. لذا برای نگهداری طولانی مدت غذا باید جلوی فعالیت این موجودات را گرفت. یکی از روش های مقابله تغییر دمای محل نگهداری مواد غذایی است . این دما باید بالاتر یا پایینتر از حد تحمل موجودات باشد.

گرمای بالاتر سبب پخته شدن مواد غذایی می گردد. لذا روش کارآمد پایین آوردن دما می باشد. برای همین منظور از سردخانه استفاده می شود. این سردخانه در مقیاس کوچک یخچال خانگی است و در مقیاس بزرگ سردخانه های صنعتی که مورد بحث ما می باشد.

سوله سردخانه

تاریخچه سوله سردخانه

تاریخچه

بشر با پیشرفت در زندگی به مرور به کشف مسائل مختلف دست پیدا می کرد. یکی از مواردی که با آن مواجه شد اثر سرما در نگهداری مواد غذایی است. البته در آن زمان از وجود میکروب بی اطلاع بودند اما اثر سرما در نگهداری مواد غذایی را می دیدند. به همین منظور ظرف های دو جداره ای می ساختند. با توجه به عدم وجود عایق های صنعتی در آن زمان بین آن کاه و چوب پر می کردند تا یک محفظه عایق درست کنند. سپس یخ را با سایر مواد غذایی داخل آن قرار می دادند ( چیزی شبیه یخ دان خودمان ).

در ایران روش دیگری نیز برای ساخت سردخانه وجود داشت. چاله ای بزرگ می کندند و یخ را درون آن قرار داده و روی آن را پر می کردند. دلیل نام گذاری یخچال در ایران همین چاله های یخ بود.

از اوایل سده 19 یخچال های صنعتی و سوله های سردخانه به شکل امروزی پا به عرصه ظهور گذاشتند. با استفاده از گاز و کمپرسور محیطی سرد برای مواد غذایی ایجاد می شد که در آن تا دو سال غذا قابل نگهداری بود.

انواع سوله سرد خانه

دسته بندی های مختلفی برای سردخانه وجود دارد. از زمان تا نوع مواد قابل نگهداری در هر سردخانه. یکی از انواع سازه که برای ساخت سردخانه به کار می رود استفاده از سوله است. در ذیل چند مورد از دسته بندی های سوله سردخانه آورده شده است.

  • سوله سردخانه موقت یا گمرکی: این سردخانه برای نگهداری موقت مواد غذایی استفاده می شود. زمان نگهداری مواد غذایی از یک روز شروع می شود و تا دو هفته می تواند ادامه داشته باشد. دمای این سردخانه می تواند بالای نقطه انجماد باشد و یا مدل انجمادی مواد بطور کامل منجمد شود. لذا ساخت سوله سردخانه باید بر اساس نوع کاربری آن باشد.
  • سوله سردخانه دراز مدت: در این نوع سردخانه مواد غذایی از چند روز تا چند ماه نگهداری می شوند. سوله سردخانه باید بر اساس نوع مواد غذایی و مدت نگهداری ساخته شود. میوه های حساس مانند آلبالو و گیلاس در دمای 1 درجه سانتیگراد تا یک هفته و سیب در دمای صفر تا 1- درجه تا 240 روز قابل نگهداری هستند. گوشت و مواد فساد پذیر می بایست در تونل انجماد و دمای 35- درجه منجمد شود. گوشت در دمای 18- درجه می تواند تا یکسال نگهداری شوند. پس هر نوع مواد غذایی دمای خاص خود را طلبیده و زمان متفاوتی را در سوله سردخانه سپری می کند.
  • سوله سردخانه بالای انجماد: این نوع سوله برای نگهداری میوه و سبزی استفاده می شود. دمای این سردخانه ها تا صفر می تواند پایین بیاید. همانطور که گفته شد میوه و سبزی در دمای بالای انجماد می تواند طبق جدول سرمایش آنها نگهداری شوند. توجه فرمایید طراحی این سردخانه برای دمای بالای صفر است. این سردخانه یا توان زیر صفر ندارد یا در صورت استفاده زیر صفر از آن سبب خرابی آن می شود.
  • سوله سردخانه انجماد: این سردخانه که زیر صفر نیز نام دارد برای نگهداری گوشت و سایر مواد غذایی در دمای انجماد ساخته می شوند. دمای این سردخانه ها قابل تنظیم است و می توان برای دمای بالای انجماد نیز از آنها استفاده کرد.
انواع سوله سردخانه

اجزاء سرمایشی سوله سردخانه

موتور: این وسیله برقی تامین کننده انرژی و حرکت دهنده کمپرسور می باشد.

کمپرسور Compressor: کمپرسور به معنای فشرده کننده است. در سیستم سرمایش گاز برای افزایش فشار و کنترل دما متراکم می شود. این وظیفه بر عهده کمپرسور است.

گاز Gas: در سیستم سرمایش گازی DX ماده ای که برای سرمایش سردخانه به کار میرود گاز است. این گاز میتواند ازت یا فرئون باشد. گاز فرئون مشکلات زیست محیطی ایجاد می کند. پاره شدن لایه اوزون از عوارض استفاده از این گاز است. ازت اثرات تخریبی کمتری دارد و تا بیست سال می تواند در سیستم فعال باقی بماند.

کندانسور Condenser: گازی که در سیستم سرمایش در در حال حرکت است گرم می شود. این گاز در کندانسور خنک می گردد و به چرخه باز می گردد.
اواپراتور Evaporator: این وسیله نقش خنک کننده داخلی را برای سوله سردخانه بازی می کند. این دستگاه هوای سرد حاصل از گاز را به داخل اتاقک خود منتقل کرده و از آنجا به محیط می دمند.

ترموسوییچ Thermo Switch: این قطعه کنترل کننده الکتریکی خودکار برای تنظیم دما در سردخانه است. با گرم و سرد شدن اتاق فرمان قطع و وصل سیستم را می دهد.

شیر انبساط Expansion valve: وظیفه پاشش یکنواخت گاز را به اواپراتور دارد.

اجزاء سرمایشی سوله سردخانه

مراحل ساخت سوله سردخانه

ساخت سوله سردخانه دارای مراحل متعددی می باشد که در ذیل توضیح داده می شود. مطالب مرتبط دیگر نیز در سایت سولکس قابل مطالعه می باشد.

ابتدا محل مناسبی برای احداث سوله سرد خانه پیدا می کنیم. باید ببینید در کدام شهر و استان می خواهید فعالیت خود را آغاز کنید. قبل از احداث از سود دهی این واحد در منطقه مورد نظر مطمئن شوید. سپس اخذ مجوز های لازم را انجام می دهیم. احداث سردخانه مستلزم هماهنگی با واحد های مختلفی می باشد. وزارت صنعت و جهاد کشاورزی دو وزارت خانه ای می باشند که با آنها در ارتباط خواهید بود.

سازمان آتش نشانی که تقریبا برای هر سازه صنعتی نیازمند مجوز از آن خواهید بود. سازمان محیط زیست و دامپزشکی نیز مجوز در این خصوص صادر می کنند. تهیه زمین در مرحله بعدی قرار دارد. زمینی که قصد ساخت سوله را در آن دارید می بایست جوابگوی نیاز شما باشد. منطقه صنعتی یا شهرک شرایط متفاوتی از زمین عادی دارد. ابعاد زمین نیز باید پاسخگوی نیاز شما باشد.

اکنون وارد مرحله اجرایی می شویم. طراحی ساخت سردخانه را بر اساس استاندارد و نیاز انجام می دهیم. سوله سردخانه مانند تمامی سوله های دیگر نیاز به طراحی و تهیه نقشه دارد. بر اساس متراژ مورد نیاز، تجهیزات مورد استفاده، فضا های مورد نیاز و سایر موارد طراحی انجام می شود.

ساخت سوله سردخانه را می توان به روش سوله تیر ورق و سوله خرپایی بنا کرد. ابتدا محاسبات خاک و زمین و وزن انجام شده و سوله برای ساخت به کارخانه سفارش داده می شود. پس از تکمیل قطعات آنها را به محل سردخانه منتقل کرده و بر روی فوندانسیون که مطابق استاندارد ساخته ایم بنا می شود. نکته مهم در سوله سازی عایق بندی صحیح است. استفاده از پوشش سقف و دیوار عایق برای جلوگیری از هدر رفت انرژی مهم است. پوشش هایی مانند ساندویچ پنل برای سوله سردخانه عایق خوبی برای سرد خانه هستند.

حمل و نقل در سردخانه

کالاهایی که در سردخانه ذخیره می شوند ممکن است کم حجم باشند. در این حالت با دست این کار انجام می پذیرد. در سردخانه های بزرگ جعبه های بزرگ جابجا می شوند. در این حالت از ماشین و وسایل بالابر و موارد دیگر استفاده می شود. به علت سرمای زیاد سردخانه تردد در آن با لباس گرم صورت می گیرد. اقلام بوسیله ماشین آلات یا دست وارد و خارج انبار شده و رسید می گردند.

انبار داری سوله سردخانه
انبار داری سوله سردخانه
حمل و نقل در محیط سرد