آشنایی با دیوار بلوکی و روش ساخت آن

بلوک ساختمانی از پر کاربرد ترین مصالح ساختمانی برای ساخت دیوار در ایران است. دلیل این امر قیمت مناسب این قطعه و سرعت اجرای مناسب دیوار بلوکی است. بلوک ها دارای تنوع از لحاظ مواد ساخت و شکل می باشند. هر بلوک با توجه به قیمت و کاربری انتخاب می گردد.

از کاربرد های دیوار بلوکی در ساخت دیوار سوله است. ابتدا انواع بلوک و آجر را بررسی می نماییم و سپس روش های اجرای دیوار بلوکی را مرور می کنیم.

انواع بلوک در دیوار بلوکی

بلوک سیمانی

بلوک سیمانی از مخلوط سیمان و شن ریزه و آب ساخته می شود. این بلوک های سیمانی در دو نوع تو خالی و توپر ساخته می شود. وزن این بلوک ها عموما 2 هزار کیلوگرم در متر مربع است. در صورت استفاده از پومیس و پوکه معدنی وزن آن تا 1700 کیلوگرم در متر مربع کاهش می یابد. از این بلوک در دیوار باربر و غیر باربر استفاده می شود. این بلوک در ساخت دیوار سوله بسیار کاربردی است.

انواع بلوک سیمانی

بلوک سیمانی از لحاظ وزن و نوع ساخت به چند دسته تقسیم می شود.

• بلوک سیمانی سبک: با وزن 1700 کیلوگرم در متر مربع که خود  به 4 دسته تقسیم می شود. این دسته بندی بر اساس چگالی بلوک مشخص می شود.
• بلوک سیمانی سنگین: با وزن 2000 کیلوگرم در متر مربع
• بلوک سیمانی تو خالی: این بلوک که بیشترین مصرف را دارد داخل آن خالی است. خالی بودن داخل بلوک هم وزن را کاهش داده و هم عایق حرارتی و صدا ایجاد می کند.
• بلوک سیمانی توپر: این بلوک سیمانی به شکل یکدست و بدون فضای خالی در بین است.

مطالب اتفاقی

سوله دست دوم

ساخت سوله

بلوک هبلکس در دیوار بلوکی

هبلکس بتن متخلخل است که در دیوار کشی ساختمان و سوله کاربرد دارد. از ویژگی های هبلکس مقاومت فشاری خوب و وزن پایین آن است. هبلکس به راحتی توسط ابزار برش می خورد . این امر کابل کشی و لوله گذاری در آن را آسان می سازد. اتصالات و پیچ و مهره به راحتی در آن نصب می شود. به دلیل شکل متخلخل آن عایق خوبی برابر حرارت و صدا است. همچنین در برابر حریق مقاوم است. مصالح مصرفی برای نصب این دیوار نیز 1/4 ملات عادی برای دیوار است. این دیوار به استحکام دیوار معمولی نبوده و اتصال قوی به سازه را ندارد.

بلوک سفالی

بلوک سفالی مانند تمام قطعات سفالی دیگر از مخلوط خاک رس و آب ساخته می شود. این بلوک عموما به صورت میان سوراخ ساخته می شود. استفاده از این دیوار به عنوان باربر نمی باشد. دلیل این امر عدم تحمل فشار بالا می باشد. سطح این بلوک را شیار می زنند تا به بتون محکم بچسبد. این بلوک به علت ماهیت سفال امکان ترک خوردن داشته که از نقاط ضعف آن می باشد. همچنین گچ روی آن باید پر ملات باشد تا یک دست شود.

بلوک لیکا یا پوکه صنعتی

بلوک لیکا از مخلوط سیمان و آب با دانه لیکا ( سبک دانه) ساخته می شود. در این فرآیند زیر دانه های طبیعی از داخل بتن حذف می شود که منجر به سبک شدن محصول می گردد. این محصول برای استفاده در دیوار های غیر باربر و داخلی جدا کننده استفاده می شود. این بلوک ها به صورت تو خالی ساخته می شوند.

وزن مخصوص این محصول 10% ± 650 کیلوگرم و مقاومت فشاری 20KG/CM² می باشد. این بلوک سبک بوده و بار مرده ساختمان را کم می کند. این دیوار در صورت اجرای صحیح می تواند 45 دسیبل صدا را کاهش دهد. همچنین این محصول عایق حرارت نیز می باشد. با ساخت دیوار های خارجی از این محصول عایق حرارتی نیز داریم که سبب کاهش اتلاف انرژی می گردد. این محصول قابل اشتعال نیست که خود مزیت خوبی برای این بلوک است.

ساخت دیوار بلوکی

برای ساخت این دیوار چند نکته را باید در نظر گرفت. اول وظیفه دیوار چیست؟ دیوار باربر است یا جدا کننده، داخلی است یا خارجی و مواردی که به انتخاب نوع دیوار کمک می کند. در مناطقی از کشور سرعت باد بسیار زیاد است. برخی مناطق طوفان خیز است. باید بدانید که در صورت سست بودن دیوار طوفان و باد شدید دیوار را فرو می ریزد. همچنین ضربات دیگری مانند برخورد ماشین آلات صورت می گیرد یا خیر.

برای ساخت دیوار می توانید از استاد کاران این زمینه کمک بگیرید ولی برای طراحی حتما از مهندسین خبره بهره گیری نمایید. طراحی صحیح هم هزینه شما را کاهش می دهد هم از خرابی های بعدی جلوگیری می کند.

ارتفاع دیوار را در نظر بگیرید. بلوک ها تحمل وزن خاصی را دارند. در صورت افزایش بیش از حد وزن قسمت های پایینی در هم می شکند. همچنین استفاده از پشت بند، استراکچر تقویت کننده و درز انبساط به استحکام آن کمک می کند. فاصله بین دو پشت بند حداکثر 2.5 متر و ضخامت 20 سانتیمتر لحاظ نمایید. طول دیوار را نیز در نظر بگیرید. در صورت بلندی طول دیوار آن را به قطعات کوچکتر تقسیم نمایید.

زیر سازی را بررسی کنید. آیا زیر سازی شده است و آیا مقاومت لازم دارد یا خیر. در صورت نیاز نسبت به استفاده از مهندسین خبره برای طراحی اقدام نمایید. سپس فونداسیون لازم را برای آن اجرا نمایید. سطح زیرین دیوار باید کاملا تراز باشد که با تراز قابل بررسی است.

ساخت ملات

ملات لازم را برای دیوار چینی درست کنید. این ملات از مخلوط سیمان و ماسه و آب درست می شود. ملات سیمان دارای چند تیپ است. هر چه نسبت سیمان بیشتر باشد مقاومت فشاری بیشتری را تحمل می کند. ممکن است از آهک به عنوان روان کننده در ملات استفاده شود یا از سیمان بنایی که دارای روان کننده است بهره گرفت.

• تیپ 1: نسبت سیمان به ماسه 1/3 – مقاومت فشاری 28 روزه 220 کیلوگرم بر متر مربع
• تیپ 2: نسبت سیمان به ماسه 1/4 – مقاومت فشاری 28 روزه 135 کیلوگرم بر متر مربع
• تیپ 3: نسبت سیمان به ماسه 1/5 – مقاومت فشاری 28 روزه 75 کیلوگرم بر متر مربع
• تیپ 4: نسبت سیمان به ماسه 1/6 – مقاومت فشاری 28 روزه 40 کیلوگرم بر متر مربع

برای تهیه ملات ابتدا ماسه خشک را با سیمان مخلوط می کنیم. اینکار می تواند در صورت حجم کم در استانبولی یا فرقون و در حجم بالا روی زمین انجام شود. سپس روی آن کم کم آب اضافه می نماییم تا مخلوط به شکل دوغاب در بیاید. آب زیاد سبب رقیق شدن زیاد مخلوط می شود. پس در افزودن آب دقت نمایید و مرحله به مرحله انجام دهید. مخلوط را می بایست در یک ساعت استفاده نمایید در غیر اینصورت خشک شده و قابل استفاده نمی باشد. برای همین به اندازه مخلوط درست نمایید.

تیغه چینی

ابتدا یک لایه ملات روی سطح ریخته و بلوک ها را کنار هم روی آن قرار می دهیم. در انتهای کار ممکن است مجبور به شکستن یک تکه شویم. سپس روی ردیف اول ملات ریخته و ردیف دوم را کار نمایید. دقت نمایید در هنگام چینش هر بلوک بین دو بلوک پایینی باشد. یعنی بلوک ها روی هم مستقیم قرار نگیرند. بلوک ها در هم چفت می شوند و شیاری نیز دارند. بین دو بلوک هم اندکی ملات قرار دهید.

فاصله انداز ها بین دو بلوک بالایی و پایینی قرار می گیرند. این مسئله سبب می شود بین دو بلوک به جای اتصال مستقیم ملات قرار بگیرد. نکته دیگر اینکه دیوار را کم کم اجرا نمایید. اجرای یکباره دیوار فرصت خشک شدن ملات را نداده و سبب شکنندگی آن می شود. در زمان اجرا از ریزش آب و باران روی آن جلوگیری نمایید.

آجر فشاری

در این قسمت توضیحی نیز راجع به آجر می دهیم. هر چند در بلوک دسته بندی نمی شود ولی از مصالح پر کاربرد است. این آجر از قدیمی ترین فرم آجر می باشد. دلیل نام گذاری فشاری برای آن این است که در هنگام ساخت گوشه های آن با انگشت فشار داده می شود. ابعاد آجر ها عموما 22*10 و به ضخامت 3 الی 5 سانتی متر است. از این آجر برای ساخت دیوار حمال یا باربر، طاق ضربی و دیوار جدا کننده استفاده می شود. نام دیگر این آجر قزاقی است. تعداد مورد استفاده در حدود 500 عدد در هر تن می باشد.

پشت بند دیوار بلوکی چیست

فشارهای مختلفی مانند باد یا رانش زمین به دیوارهای بلوکی وارد میشود. در صورتی که طول و ارتفاع دیوار بلند باشد، این فشار ها سبب فرو ریختن دیوار می گردد. به همین سبب از یک سازه معماری به نام پشت بند استفاده میشود.

پشت بند دیوار بلوکی سازه ای است که در پشت دیوار و به اشکال مختلف ساخته می شوند. گاها ممکن است از واژه شمع نیز برای این موضوع استفاده شود. هدف از این سازه استحکام بیشتر دیوار است.

استفاده از این سازه در بناهای قدیمی بسیار رایج بود. مصالح ساختمانی سنگین مانند سنگ احتمال ریزش دیوار را زیاد می کرد. به همین دلیل از این سازه زیاد استفاده میشد. برای شکل ساخت این سازه و فواصل و ارتفاع آن سعی کنید از مهندسین عمران کمک بگیرید. ساخت آن داری محاسبات مربوط به خود می باشد.